El Yapımı Firefox 4.0 Çıkmadan Kullanmak

Firefox 4.0 a Doğru Adım Adım...

Firefox 4.0: Visual Design Team, Firefox'un gelecekteki görünümünü ortaya çıkardı ve Mozilla Labs geliştiricileri de yeni fonksiyonlar üzerinde çalışıyor. CHIP Online temalar, eklentiler ve zekice ek hizmetlerle web tarayıcınızı nasıl gelecekteki Firefox'a dönüştüreceğinizi anlatıyor.
Firefox Visual Design takımının üyesi Steven Horlander, Mozilla tarayıcısının gelecekteki görünümünü tanıttığı anda buna paralel hazırlanmış temaları yapan ilk kullanıcılar ortaya çıkmaya başladı. Bu paketler sayesinde tarayıcınıza yarınının görünümünü verebilirsiniz. Kurulum ise basit: Tema paketi gelecekteki Firefox 3.7'ye ait tüm ikonları ve bilgileri bünyesinde barındırıyor. Son olarak All-Glass modifikasyonu Vista ve Windows 7'nin Aero tema düzenini Firefox'a entegre ediyor. Birkaç eklenti ve ayar ile menü çubuğundan kurtulabilir ve adres satırını daha akıllı hale getirebilirsiniz.

Yeni fonksiyonlar: Görünümden daha fazlası:
Püf noktalarımız tarayıcının sadece görünümüyle sınırlı değil. Mozilla Labs geliştiricileri çıkacak olan tarayıcının özellikleri üzerinde uzun süredir çalışıyor. Bu özelliklerin bazıları şu sıralar sadece deneme ve kurcalama amacına hizmet etse de, Ubiquity ve Weave gibi projeler daha bugünden değerli hale gelmeye başladı.

1. Tema düzeni



Yeni Strata tema düzenini indirip kurmadan önce Firefox'ta birkaç değişiklik yapmamız gerek. Adres satırının etrafındaki boş bir alan sağ tıklayın ve içerik menüsünden "Özelleştir"i seçin. Açılan menüde bir şimdilik bir işimiz yok. Bu modda iken Firefox adres satırındaki ikonların yerini değiştirebiliyor veya bunları kaldırabiliyorsunuz.
"Dur" tuşunu adres satırının hemen arkasına, onun arkasına ise "Yenile" tuşunu yerleştirin. Sonuç bu şekilde gözükmeli. Tema düzenini kurduğumuzda bu iki tuş birleşecek ve Firefox 4.0'daki kombine Dur/Yenile butonunu elde edeceğiz.

Buradan modifiye edilmiş Strata tema düzenini indirin. İndirdiğiniz arşiv içindeki dosyaların tümünü boş bir klasöre çıkartın. Buradaki dosyalara ilerdeki adımlarda da ihtiyacımız olacak. Firefox'un tema ekleme penceresini açın. Bir önceki adımda arşivden çıkardığınız "strata40_v0.3.jar" dosyasını bu pencereye sürükleyin ve temayı kurun. Etkinleşmesi için Firefox'u yeniden başlatın.



Sonuç bu şekilde görünmeli.

2. Yeni Menü Tuşları



Buradan Personal Menu ismindeki eklentiyi indirin. Kurduktan sonra size yeni menü butonlarının tümünü eklemeyi isteyip istemediğinizi soracak. Evet, diyebilirsiniz; zira hoşunuza gitmezse "Özelleştir" menüsü yardımıyla istediğinizi kaldırabilirsiniz. Bizim için önemli olan "Tools" butonu. Bu butonun üzerine tıklayın ve "Bu Menüyü Düzenle"yi seçin.

Click this bar to view the full image.

Açılan pencerede "Menüleri Düzenle" sekmesinde "Tools" altında gözükmesini istediğiniz Firefox menü ve menü öğelerini "+" tuşuna basarak ekleyebilirsiniz. En sık kullandığınız menü öğelerini buraya taşıyın; zira artık menü çubuğunu tasarımdan kaldıracağız.

Sonrasında "Gelişmiş" sekmesine gelin ve "Menü araç çubuğunu sakla" seçeneğinin yanına tik atın. Elbette menü çubuğu sonsuza kadar gitmiyor. ALT tuşuna bastığınızda geçici olarak tekrar belirebilir.

3. Şeffaflık Efektleri

Gelelim Aero şeffaflık efektlerine. Bu adımı sadece Windows Vista ve Windows 7 kullanıcıları uygulasın; Windows XP ve Linux sürümlerinde tavsiye edeceğimiz eklentiyi kullanamıyorsunuz. Eklentiyi kullanmak için Aero tema düzeninin etkin olması şart.

All Glass Firefox Mod eklentisini indirin ve kurun. Bunu yaptığınız şekildeki gibi bir ara sonuç elde edeceksiniz. Gördüğünüz gibi aşağıdaki çerçevede gereksiz bir kalınlık söz konusu. Bir sonraki adımda bunu düzelteceğiz.



Stylish eklentisini kurun. Tarayıcıyı yeniden başlattığınızda sağ alt köşede ikonunun belirdiğini göreceksiniz. Stylish ikonunun üzerine tıklayın, açılan menüde "Write new style | Blank style" yolunu takip edin.

Başlangıçta indirdiğiniz arşivi çıkardığınız klasörün içindeki "Strata40 - Glasser Fixes" metin dosyasını açın, buradaki her şeyi kopyalayıp bir önceki adımda açtığınız Stylish penceresinin içine yapıştırın. "Name" kısmına "Glasser düzeltme" gibi bir isim yazın ve "Save" tuşuna basın. Anında alttaki çerçevenin düzeldiği göreceksiniz.

4. Dinamik Yükleme Çubuğu



Firefox 4.0'ın bir diğer görsel yeniliği de adres satırının altındaki yükleme çubuğuydu. Bunu edinmek için Fission eklentisini indirin. Kurduktan sonra eklenti seçeneklerine girin ve "Araştır" tuşuna basıp yine "Strata40" arşivi çıkardığınız klasördeki "loading_progress" dosyasını gösterin. Bu dosyayı silmeyeceğiniz bir yere koyun, yoksa yükleme çubuğu kaybolur.



Başarılı olduğunuzda yükleme çubuğu bu şekilde gözüküyor.



Ve işte nihai sonuç. Firefox 4.0'a giden yolda görsel değişiklikleri tamamladık.

İsterseniz bir adım öteye giderek aynı Firefox 4.0'da olduğu gibi alttaki durum çubuğundan komple kurtulabilirsiniz. Bunun için "Görünüm" menüsüne girip "Durum çubuğu"nun yanındaki tiki kaldırmanız yeterli. Fakat bunu yaptığınızda eklenti ikonlarını ve web sayfalarındaki bağlantıların altında bulunan adresler gibi önemli bilgileri göremeyeceksiniz.


Sırada fonksiyonel yenilikler var.

5. Ubiquity: Web için komut satırı

Firefox 3.6, TaskFox projesi sayesinde adres satırına yeni özellikler ekleyecek. Gerçi TaskFox entegre edilmiş test sürümleri etrafta mevcut; ama bu sürümler günlük kullanım için hiç de elverişli değil.

Benzer bir proje olan Ubiquity'ye göz atmak daha tehlikesiz. Öncelikle projenin web sayfasına girip eklentiyi indirin.

Projenin web sitesi: Ubiquity

Başarılı bir kurulumdan sonra her an adres satırına "about:ubiquity" yazıp ulaşabileceğiniz bu başlangıç sayfasına ulaşırsınız. Eğer eklentiyi ilk defa kullanıyorsanız şimdilik ne yazık ki sadece İngilizce dilinde sunulan kullanım kılavuzunu okumalısınız. Standart ayarlarda Ubiquity penceresine [CTRL]+[Boşluk tuşu] kombinasyonundan ulaşırsınız. Anahtar kelimeler aracılığıyla komut verirsiniz. Mesela "images firefox" komutu, konuya ait resimleri internetten bulmanızı sağlar.
"translate" komutu anlamadığınız dildeki sayfaları tercüme etmek için birebir. Google hizmeti Translate sayesinde eklenti, web sitelerini veya metin pasajlarını tercüme ediyor. İşaretlenmiş posta adreslerini "map" sözcüğü ile Google harita hizmetinde aratabilirsiniz. Harita, Ubiquity penceresinde aynen normalde olduğu gibi kullanılabiliyor.



Güncel Ubiquity sürümünün hangi komutları desteklediğini öğrenmek isteyenler "list ubiquity commands"dan kopya çekebilir.

6. Weave: Birden çok tarayıcıyla çalışmak



Firefox tarayıcısını birden çok bilgisayarda kullananlar Weave eklentisini test etmeli. İlk kurulum sırasında sisteme kaydolup oturum açmanız gerekiyor. Oturum açtıktan sonra Weave ekranında PC resminin altındaki "+" tuşuna basın ve eşitleme kutucuğunda eşitlemenin yönünü belirleyin. Eğer ilk kez eşitleme yapacaksanız PC => Cloud yönünü seçin. Sonrasında eşitleme işlemi başlar.

Click this bar to view the full image.

Burada eklentinin hangi dosyaları eşitlemesi gerektiğini belirleyebiliyorsunuz.

7. Jetpack: Eklentilerin geleceği



Jetpack ile yarının Firefox eklentilerine göz atabilirsiniz. Jetpack'i normal bir Firefox eklentisi olarak kurun. Download linki aşağıda:

Download: Jetpack

Projenin web sitesinde birkaç ilginç proje bulabilirsiniz. Örnek olarak "Video Slide" özelliğini ekliyoruz. Kuruluma başlamadan önce onayınız gerekiyor. Fakat tarayıcıyı yeninde başlatmanıza gerek yok. Bu pratik eklenti sayesinde yan tarafta açılan çubukta video seyrederken internette gezinmeye devam edebiliyorsunuz. Örnekte YouTube'da açtığımız videolar çalmaya devam ederken yeni bir sekme açıp gezintiye devam edebiliyoruz. Bir web sitesinde gömülü video algılandığında videolar otomatikman kenar çubuğuna geçiyor.